Pogłębiona wiedza dotycząca własnego cyklu menstruacyjnego znacznie zwiększa świadomość kobiety na temat własnego ciała. Dzięki niej możliwe jest znacznie łatwiejsze do zaplanowania i zrealizowania zajście w ciążę, a także trafniejsze określenie różnych objawów i nieprawidłowości związanych z owulacją lub jej brakiem.
Określenie pojawienia się jej momentu możliwe jest dzięki tzw. metodzie kalendarzykowej, pozwalającej dokładnie przewidzieć kiedy kobieta przechodzi dni płodne i niepłodne.
Okres około-owulacyjny
Przebieg cyklu owulacyjnego zaczyna się u kobiety z dniem rozpoczynającym krwawienie, natomiast jego koniec określa się jeden dzień przed jego wystąpieniem. Okres ten trwa w przybliżeniu 28 dni, jednak dużo kobiet miewa nieregularne cykle. Pozostaje to nie bez wpływu na prawidłowe wyznaczenie dni płodnych, a także codzienne funkcjonowanie, dlatego najlepiej prowadzić wielomiesięczną obserwację.
Począwszy od trzech dni przed jajeczkowaniem, aż do dwóch po, czas ten nazywa się okresem około-owulacyjnym. To właśnie wtedy następują dni płodne i jest największa szansa na zajście w ciążę. Współżycie powinno przebiegać codziennie na dwa, trzy dni przed owulacją, aż do dwóch dni po jej wystąpieniu. Częstsze stosunki nie zwiększają szansy na zapłodnienie i negatywnie odbijają się na ilości plemników.
Najpewniejszy moment jajeczkowania można wybrać, stosując dodatkową obserwację objawów płodności. Występują wówczas zmiany w szyjce macicy oraz ból owulacyjny. Pojawia się także płodny śluz szyjkowy i unormowana zostaje optymalna podstawowa temperatura ciała. U niektórych kobiet na kilka dni przed owulacją widoczne jest również zwiększone działanie estrogenów, które powodują poprawę wyglądu włosów oraz cery.
Faza niepłodności
Pozostałe dni w cyklu owulacyjnym każdej kobiety to dni niepłodne. Występują jednak dni o niepłodności względnej i bezwzględnej, które różnią się stopniem określenia faktycznego braku płodności. W fazie niepłodności względnej trudno jest wyznaczyć konkretną jej długość, ponieważ nie jest ona stała, zwłaszcza w cyklu nieregularnym.
W przypadku regularnego, 28-dniowego cyklu, faza niepłodności względnej przypada na czas krwawienia miesięcznego. Jeżeli cykl jest krótszy, pod koniec miesiączki faza może przejść w niepłodność względną. Wówczas możliwe jest doprowadzenie do ciąży, w wyniku stosunku odbytego podczas okresu krwawienia.
Okres między krwawieniem miesięcznym, a obumarciem komórki jajowej to faza niepłodności fizjologicznej. Trwa on ok. dwóch tygodni i w przypadku niemal każdej kobiety ma taką samą długość. W przeciwieństwie do śluzu płodnego, który daje w pochwie wyraźne uczucie wilgotności, w fazie niepłodności wnętrze szyjki macicy całkowicie uniemożliwia zapłodnienie.
Metoda kalendarzykowa
Ponieważ metoda kalendarzykowa pozwala przede wszystkim w miarę dokładnie oszacować dni płodne, jest bardzo dobrą, naturalną metodą planowania rodziny. Z tego powodu polecana jest szczególnie parom, w których kobieta ma problemy z zajściem w ciążę - http://kalendarzykdniplodnych.pl/. Skorzystać mogą na tym również osoby nie mające nic przeciwko nieplanowanemu poczęciu i bez paniki reagujące na jakiekolwiek domniemane objawy ciąży. Metoda kalendarzykowa jest ponadto przeznaczona wyłącznie dla kobiet posiadających bardzo regularne cykle.
Nie może być ona jednak stosowana jako metoda antykoncepcyjna, ponieważ jest zbyt ryzykowna i zawodna, nawet przy bardzo dokładnej obserwacji i zachowaniu szczególnej ostrożności. Ma na to wpływ wiele czynników niezależnych od cyklu, a także mogących zaburzyć jego prawidłowy przebieg, np. infekcje, przeziębienia, objawy gorączkowe czy stres. Problem stanowi również stosowanie antybiotyków i alkohol, a także nieregularny tryb życia, w którym dużą rolę odgrywają kłopoty ze snem oraz przemęczenie.
Metoda ta nie sprawdza się jako środek antykoncepcyjny także z powodu konieczności wstrzymywania się od współżycia przez wiele dni w ciągu miesiąca, a bardzo często są to momenty największego apetytu seksualnego u pań. Jeżeli jednak para zdecyduje się na to, metodę kalendarzykową warto połączyć ze śledzeniem objawów płodności, czyli obserwacją śluzu, temperatury ciała, zmian w szyjce macicy oraz bólu owulacyjnego.