Wieloletnie noszenie nieodpowiedniego obuwia oraz predyspozycje genetyczne to najczęstsze przyczyny powstawania haluksów. Paluch koślawy to problem, który najczęściej dotyka kobiet. Stanowi on nie tylko defekt kosmetyczny, ale przede wszystkim jest przyczyną takich dolegliwości jak ból i problemy z poruszaniem się, a deformacje kostne w obrębie stopy oddziałują negatywnie na cały układ ruchu, powodując również dolegliwości ze strony kolan, bioder oraz kręgosłupa. Sprawdź, jak zapobiegać haluksom i jak je leczyć.
Sposób leczenia palucha koślawego, w dużej mierze zależy od stopnia zaawansowania choroby. Niestety w przypadku znacznych deformacji kości, które powodują dokuczliwy ból i utrudniają normalne funkcjonowanie na co dzień, w pełni skuteczne jest tylko leczenie operacyjne. Jednak, gdy choroba nie jest jeszcze mocno zaawansowana, dobre rezultaty można uzyskać, stosując nieoperacyjne metody leczenia haluksów.
Przyczyny haluksów
Paluch koślawy to deformacja stopy występujące głównie u kobiet, jednak może ona pojawić się również u mężczyzn, a nawet u dzieci - w tych przypadkach najczęściej jest spowodowana urazami stopy oraz czynnikami genetycznymi.
Główną przyczyną powstawania haluksów jest jednak noszenie źle dobranego obuwia. Niestety, ale nader często, zamiast pomyśleć o tym, co jest najlepsze dla naszego zdrowia, gonimy z a trendami mody. Najczęstszymi grzechami przeciwko zdrowiu stóp, jakie popełniają Panie, jest chodzenie na co dzień w szpilkach oraz noszenie obuwia ze zbyt wąskimi czubkami, które nadmiernie ściska palce stóp.
W wyniku tego dochodzi do zaburzenia prawidłowego położenia kości śródstopia. Pojawiają się takie problemy jak:
- płaskostopie podłużne,
- płaskostopie poprzeczne,
- haluksy.
Objawy towarzyszące haluksom
Objawy towarzyszące haluksom często są bardzo nasilone. Należą do nich:
- różnego rodzaju bóle stóp - bóle w piętach, śródstopiu, bóle palców - zwłaszcza palucha,
- puchnięcie kostek oraz samych stóp,
- zwiększona tendencja do pojawianie się odcisków, modzeli i innych nieprzyjemnych zrogowaceń na stopach,
- drętwienie stóp,
- pojawienie się wyraźnej widocznej deformacji stopy w obrębie dużego palucha, która wygląda nieestetycznie i bardzo utrudnia dobranie wygodnego obuwia.
Im wcześniej po zauważeniu pierwszych objawów udamy się do lekarza i fizjoterapeuty, tym większa szansa na skuteczne leczenie nieoperacyjne, dlatego, jeśli zauważmy jakieś niepokojące zmiany w obrębie naszych stóp, nie zwlekajmy z wizytą u specjalisty.
Nieoperacyjne sposoby leczenia haluksów
Likwidują ból, zapobiegają deformacji kości i wspomagają cofanie się niewielkich zmian w obrębie stopy - tak działają nieoperacyjne sposoby leczenia palucha koślawego.
Zaliczamy do nich:
1. Ćwiczenia na haluksy
To właśnie one są kluczowe w kwestii zarówno profilaktyki, jak i leczenia haluksów, ale również rehabilitacji po zabiegu, u osób które musiały poddać się operacji.
Ortopedzi i specjaliści fizjoterapii zalecają wykonywanie następujących ćwiczeń:
- zwijanie palcami kawałka tkaniny,
- stawianie na przemian na piętach i palcach,
- chodzenie na zewnętrznych krawędziach stóp, podnoszenie palcami niewielkich przedmiotów,
- rolowanie stopy na małej piłce, przykładowo tenisowej,
- ćwiczenia równoważne, jak stawanie na jednej nodze,
- kręcenie kółek stopami raz w jedną, raz w drugą stronę.
Na ćwiczenia powinniśmy poświęcać 15 minut każdego dnia. Pierwsze ich efekty w postaci redukcji dolegliwości bólowych i wzmocnienia stopy zauważymy już po miesiącu, jednak na pełne rezultaty będzie trzeba poczekać dłużej.
Specjaliści zalecają wykonywanie takich ćwiczeń również profilaktycznie, aby uchronić się przed haluksami. Powinny je wykonywać szczególnie osoby, u których w rodzinie występował ten problem, oraz te, które większość dnia spędzają w pozycji stojącej albo dużo chodzą. Stopy warto wzmacniać i uelastyczniać także, gdy aktywnie uprawiamy sport - zwłaszcza dyscypliny, które w znacznym stopniu obciążają stopę jak bieganie, jazda na łyżwach czy nartach.
2. Wkładki ortopedyczne i aparaty korekcyjne
- Zadaniem wkładek ortopedycznych jest zapewnienie prawidłowego podparcia stopy. W doborze odpowiednich wkładek do naszego problemu pomoże lekarz. W przypadku palucha koślawego najczęściej konieczne jest noszenie wkładek korygujących płaskostopie poprzeczne, podłużne lub oba te problemy.
- Z kolei aparaty korekcyjne na haluksy mają na celu przywrócenie prawidłowej odległości dużego palca od kolejnego palca stopy i ustawienie go w fizjologicznej pozycji. Jest to bardzo ważne, ponieważ zapobiega pojawieniu się deformacji kości palucha, oraz pomaga korygować nieprawidłowe położenie kości śródstopia.
- Pomocne mogą okazać się też różnego rodzaju żelowe separatory palców stóp. Zarówno w formie klina wkładanego pomiędzy paluch a następny palec, jak i te wkładane między wszystkie palce stóp.
Wkładki do butów, aparaty korekcyjne i separatory kupimy w sklepach medycznych, ortopedycznych i wielu aptekach.
3. Noszenie zdrowego obuwia
Bez tego, tak naprawdę żadne leczenie nie okaże się skuteczne. Aby móc cieszyć się w pełni zdrowymi stopami, powinniśmy unikać butów za wąskich, ciasnych, bardzo sztywnych, z bardzo cienką podeszwą, na wysokich obcasach i silnie ściskających palce.
Najlepsze jest obuwie umożliwiające swobodne poruszanie palcami - nieściskające ich nadmiernie ani z góry, ani po bokach. Oczywiście sporadyczne założenie mniej wygodnego obuwia, w jakichś wyjątkowych sytuacjach, nie powinno nam zaszkodzić. Jednak na co dzień wybierajmy, takie buty, które nie spowodują deformacji stóp, a co za tym idzie daleko idących konsekwencji dla całego naszego układu ruchu.
Leczenie haluksów to proces długotrwały - co najmniej kilkumiesięczny i wymaga on od pacjenta dużego zdyscyplinowania. Ćwiczenia na paluch koślawy są skuteczne tylko pod warunkiem, że wykonujemy je regularnie.
Pamiętajmy, że jeśli dotyczy nas problem haluksów, to noszenie wygodnego nieuciskającego palców obuwia, ćwiczenia korekcyjne i usprawniające stopę oraz specjalne wkładki do obuwia powinny stać się naszą codziennością już na stałe. Jeżeli przestaniemy dbać o stopy, problem powróci. Dotyczy to również pacjentów, którzy przeszli operację haluksów. Po zabiegu trzeba do końca życia aktywnie wdrażać postępowanie profilaktyczne, aby problem po jakimś czasie nie pojawił się znowu.